Adet düzensizliği, doğurganlık dönemindeki pek çok kadının ortak şikayetleri arasında bulunuyor...

Doğurganlığın en temel göstergesi olan adet kanamaları, genç kızlık döneminden itibaren başlayıp, menopoz dönemine kadar devam etmektedir. Düzenli adet kanamaları 21 gün ile 35 gün arasında tekrarlar. Ortalama olarak bir hafta sürmektedir. Doğurganlığın olmadığı dönemlerde ise âdet kanamaları görülmez. Örneğin hamilelik boyunca ya da menopoz döneminde âdet kanamaları yaşanmamaktadır.

Her Ay Yaşanması Gereken Adet Döngüsü Nasıl Olmalı?

Düzenli regli dönemleri 21 gün ile 35 gün aralığında kendini tekrar etmelidir. İki adet arası dönemin 35 günden fazla sürdüğü durumlar seyrek adet görme diğer adıyla Oligomenore olarak adlandırılmaktadır. İki adet arası dönem 21 günden daha az olduğu durumlarda ise sık adet görme, diğer adıyla Polimenore denmektedir.  Her iki türde adet düzensizliğine girmektedir.

Fazla Kanama Adet Düzensizliği Midir?

Adet kanamalarında normalden fazla miktarda ve pıhtılı bir yapıya sahip olması hipermenore olarak adlandırılır. Adet düzensizliğine girmektedir.

Adet dönemlerinde yaşanması gereken kanama miktarının, olması gerekenden daha yoğun ve uzun süreli ya da olması gerekenden daha az daha sık olarak devam etmesi adet düzensizlikleri arasında incelenmektedir. Yoğun kanamalar menoraji, düzenli ama 21 günden az aralıklarla adet olmak Metroraji, düzensiz ve kanama miktarında yoğunluk yasayanlar ise menometroraji olarak adlandırılmaktadır.

Hiç Adet Görememe Durumu Nedir?

Amenore olarak adlandırılan bu durum kadınların adet görememiş olmama durumu ifade eder. Adet görememe iki dalda incelenmektedir. Bunlardan birincisi primer amenore 15 yaşına kadar adetin başlamamış olmasıdır. Bir diğeri ise 6 aydan uzun süre adet olamayan kadınlarda sekonder amenore olarak adlandırılmaktadır.

Adet Düzensizliği Sebepleri Nelerdir?

Seyrek Adet Görme Nedenleri (Oligomenore);

Seyrek adet görme kanama miktarına bakılmaksızın iki adet arası tarihin 35 günden daha uzun olduğu durumlarda yaşanmaktadır. Buna sebep olan etkenler ise;

• Hormonsal doğum kontrol yöntemleri.
• Ağır sportif aktivitelerde bulunmak adet döngüsünün uzamasına neden olmaktadır
• Adet kanamalarının başlaması ve bitmesi dönemlerine denk gelen; ergenlik ve menopoz dönemlerinde, hormon düzeylerinin farklılaşması sebebi ile adet dönemleri arasında uzama buna bağlı olarak da seyrek adet görme oluşabilmektedir.
• Bazı hormonları etkileyebilen hastalıklar adet kanamalarında düzensizlikler meydana getirebilmektedir. Bu hastalıklara örnek olarak diyabet ya da troid örnek verilebilir.

Sık Adet Görme Nedenleri (Polimenore)

Normal döngüde adet dönemleri arasında en az 21 gün olmalıdır. Daha az aralıklar ile düzenli olarak adet gören kişilere Polimenore tanısı konur. Bu tür adet düzensizliklerine sebep olabilecek etkenler;

• İdrar yollarında ve rahim içerisinde enfeksiyon oluşumlarında adet düzensizlikleri meydana gelebilmektedir.
• Endometriyozis ya da çikolata kisti rahatsızlığına sahip olan kadınlar sık aralıklarla adet kanaması yasamaktadır. Aynı zamanda ağrılı ve sancılı dönemler yaşanır.
• Stres kadınlık hormonlarının etkilenmesine büyük rol oynar. Strese bağlı adet düzensizlikleri yaşanabilmektedir.
• Menopoz döneminde oluşan hormon seviyelerinin değişimleri bazı kadınlarda daha sık aralıklarda adet olma durumunu ortaya çıkarabilmektedir.

Primer amenore nedenleri:

15 yaşını doldurmuş olmasına rağmen hiç adet görememiş olan kadınlarda Primer amenore tanısı konulmaktadır. Bunun sebepleri ise;

• Hormonları etkileyen rahatsızlıkların başında gelen troid hastalıklarına sahip olan kadınlarda görülmektedir.
• Fiziksel olarak üreme organlarında oluşabilecek doğuştan gelen anormal durumlarda görülebilmektedir.
• Genetik sel olarak ergenlik dönemine geç girme durumu söz konusu olabilmektedir.
• Rahim içerisinde yer alan tümörler sebep olabilmektedir.
• Kızlık zarının tamamen kapalı olması durumunda meydana gelebilmektedir.
• Bir kromozom anomisi olan Turner sendromuna sahip olan kadınlarda adet görememe durumu yaşanmaktadır.

Sekonder amenore nedenleri:

Düzenli adet olan kişiler, hayatlarının bazı dönemlerinde adet olmayabilir. Doğal sebeplerle oluşabilecek bu durumlar dışında, hamilelik ya da emzirme gibi hormonsal etkilerde bulunmadığı halde, 3 aydan daha uzun bir süre adet olunmadığında sekonder amenore  gerçekleşmektedir. Bu durumu tetikleyen nedenler;

• Hormonal bozukluklar başlıca nedenler arasındadır.
• Kanser hastalıklarında yaşanabilmektedir.
• Tiroit hastalıkları olan kişilerde yaşanabilir.
• Hipofiz bezi hastalıkları ve tümörü olan kişiler adet dönemlerinde etkilenir.
• Dengesiz ve sağlıksız beslenme, yaşam koşullarının kötü olması durumu, fazla kilo kaybı, fazla kilo alımı, yeme sonrasında kusma eyleminde bulunanlarda, aşırı yoğun fiziksel aktiviteler yapan kişilerde adet kesilmeleri meydana gelebilmektedir.
• Bir gen hastalığı olan Kistik fibrozis rahatsızlığına sahip olan kişilerde de görülebilir.
• Strese dayalı tüm rahatsızlıklar hormon düzeylerinin değişiminde rol oynar.
• Bazı ilaç kullanımları âdet kanamalarında kesilmeler meydana getirebilmektedir.

Adet Düzensizliği Nasıl Anlaşılır?

Adet döngüsü 21 gün ile 35 aralığında tekrar etmelidir. Kişi bu sürelerden farklı şekillerde adet döngüsü yaşıyorsa, normal yaşantısına devam ediyorken adette 3 ay ve daha fazla kesilmeler yaşanıyorsa, 15 yaşına girmiş olmasına rağmen henüz hiç adet görememiş ise, âdet kanamalarında yoğun kan, normal günlerde kokulu ve fazla akıntı yaşıyorsa, adet dönemlerini dayanamayacak oranda sancılı geçiriyor ise mutlaka kadın doğum doktoruna en kısa sürede ziyaret ederek şikâyetlerini belirtmelidir.

Adet Düzensizliğinin Hamileliğe Etkisi Nedir?

Adet kanamaları doğurganlığın en temel sonucudur. Her adet kanaması düzensizliği yasayanlar hamilelik ile ilgili problem yaşayacakları anlamına gelmez. Diğer yandan adet kanamasında düzensizlikler yaşayan kişiler mutlaka kadın doğum doktoru tarafından muayene edilerek altta yatan sebebi bulmalı ve tedavi edilmelidir. Tedaviye geç kalınan rahatsızlıklar sebebi ile hamilelik durumları etkilenebilir.

Adet Düzensizliği Muayenesi Nasıl Yapılır?

Kadın doğum doktoru tarafından şikâyetleriniz detaylıca alınır. Adet düzensizliğinin altında yatabilecek sebepleri belirleyebilmek adına belirli kan testleri alınır. Gerekli görüldüğünde fiziksel muayene yapılır. Diğer durumlarda ise ultrason ile karın üzerinden ya da ultrason ile rahim içerisinden görüntüleme alınarak muayene yapılmaktadır.