Uyku apnesi, uyku esnasında solunumun durması olarak tanımlanabilir. Bu sendromda, uyku sırasında birkaç saniye süren geçici boğulmalar yaşanabilir. Bu boğulma anında kandaki oksijen seviyesi düşerek, beynin uyanmasını sağlar. Beyin solunum fonksiyonlarının durduğunu haber vermek için vücudu uyandırır.

Apne sendromunda, uyku kalitesini olumsuz etkileyen bir sağlık problemidir. Kısaca uyku sırasında solunumun tekrarlayıcı ve ani bir durumda durması olarak gözlemlenir. Yapılan birtakım araştırmalara göre Türkiye'de bu rahatsızlıktan şikayetçi olan kişilerin sayısı %5 ila %10 arasında değişiklik göstermektedir. Uyku apnesi genel olarak üç farklı tipte incelenmektedir. Bu uyku apnesi tiplerini şu şekilde sıralamak mümkün :

Obstrüktif (Tıkayıcı) Uyku Apnesi

Bu Apne sendromu tipi genellikle üst solunum yolunun tıkanması sonucu meydana gelmektedir ve en sık rastlanılan tiptir. Bu problemin sonucunda meydana gelen oksijen düşüklüğü bireylerde bitkinliğe ve halsizliğe yol açmaktadır. Bu tipte solunum, hava kanallarında yer alan fonksiyon kaybı sebebiyle kısmi veya tamamen durmaktadır.

Santral Uyku Apnesi

İkinci tip apne sendromu olarak karşımıza çıkan bu tip, solunumu kontrol eden kaslara etkili ve doğru bir şekilde sinyallerin gönderilmesi sonucu meydana gelmektedir. Bu apne sendromu gün içerisinde baş ağrısı ve daima uykulu hissetme gibi problemlerin yanı sıra konsantrasyon eksikliği şikayetlerine de neden olmaktadır. Bu durum nörolojik problemleri de beraberinde getirebilmektedir.

Kompleks Uyku Apnesi Sendromu

Kişiler için hem santral apne sendromun görüldüğü durum hem de tıkayıcı uyku apnesinin görüldüğü durumlardır. Kişinin hava kanallarındaki tıkanıklığın giderilmesine rağmen nefes alamama problemlerinin devam ettiği bir hastalıktır.

Uyku Apnesinin En Yaygın Belirtileri

Genellikle yetişkinlerde olduğu gibi çocuklarda da sıklıkla rastlanabilen bu rahatsızlık tıkayıcı ve santral tipteki şikayetler ile benzerdir. Bu nedenle kişiler, bu iki tip uyku apnesinin ayrımını yapmakta zorluk yaşayabilmektedir. Apne sendromun en belirgin belirtilerini şu şekilde sıralamak mümkün:

• Ani uyanmalar
• Gün içerisinde devamlı uykusuzluk çekme
• Daima bitkin ve halsiz hissetme
• Yüksek sesli horlamalar
• Uyku esnasında devamlı solunumun durması
• Gün içerisinde şiddetli baş ağrısı
• Devamlı sinirlilik ve depresif ruh hali
• Konsantrasyon bozukluğu
• Uykudan uyanıldığı zaman ağızda oluşan kuruluk ve boğaz ağrısı

Bu gibi belirtiler apne sendromunun en bilindik belirtileri arasında yer almaktadır. Bu belirtilerin en az 2 tanesini yaşıyorsanız apne sendromu sıkıntısı yaşıyorsunuz demektir. Apne sendromunun birbirinden farklı nedenleri mevcuttur. Gelin hep birlikte uyku apnesinin nedenlerine göz gezdirelim.

Uyku Apnesinin Nedenleri

Apne sendromunun nedenleri tiplerine göre farklılık gösterebilmektedir. Tıkayıcı olan apne sendromu tipi, boğazın arka kısmında yer alan kasların gevşemesi sonucu oluşmaktadır. Boğazın arkasında yer alan kaslar gevşediği zaman bademcik ve küçük dil yan taraflarda tutulmaktadır. Kaslar gevşediği zaman küçük dil ve bademcikler hava kanallarını kapatabilmektedir.

Bu durumda kişi uyku esnasında yeterli miktarda oksijen alamamaktadır. Oksijen seviyesinde düşüş meydana geldiği zaman beyin sinyal vererek kişinin uykudan uyanmasını sağlamaktadır. Bu durumu sık sık yaşayan bireyler gün içerisinde devamlı bitkin ve yorgun hissetmektedir.

Tedavisi Nasıl Yapılır?

Apne sendromu rahatsızlığından muzdarip olan bireyler devamlı apne sendromuna ne iyi gelir ve uyku apnesinin tedavisi nasıl yapılır? Şeklindeki sorulara cevap aramaktadır. Tedavi yöntemleri bireyin hastalık tipine göre farklılık göstermektedir. Bireylerin yaşam tarzlarında yapabileceği etkili değişimler hastalığın tedavi edilmesi aşamasında son derece önemlidir. Özellikle alkol ve sigara kullanımını azaltabilmek, hastalığın seyrini olumlu yönde etkileyecektir.

Üst solunum yolu rahatsızlığı hisseden bireyler cerrahi müdahalelere gerek duyabilmektedir. Bu rahatsızlığı evde gidermek isteyen tüm bireyler uyku apnesi protezi kullanabilmektedirler. Horlama protezleri çoğu kişinin rahat ve huzurlu bir uyku geçirmesini sağlamaktadır. Bu uyku apnesi protezi uyku esnasında çeneyi ön tarafa doğru sabitlemektedir. Böylelikle protez havanın gırtlaktan geçmesini sağlayarak rahat bir şekilde nefes almaya olanak tanımaktadır. Küçük boy ve standart kalıpları bulunan apne sendromu protezi farklı çene yapısına sahip kişiler için özel olarak tasarlanmaktadır.

Ayarlanabilir yapıları sayesinde bu sendromdan muzdarip olan kişiler rahatlıkla kullanabilmektedir. Uyku kalitesini arttırmak ve rahat bir uyku uyumak için uyku apnesine karşı alınabilecek en etkili önlemi almanız gerekmektedir. Bu problemle devamlı karşı karşıya kaldığınız takdirde bir uzman hekim tarafından destek almanız ve tedaviye başlamanız sizler için en doğru seçenek olacaktır. Apne sorunu yaşıyorsanız, gün içerisinde halsiz ve bitkin hissettireceği için tedavi olunmadığı sürece kendinizi devamlı kötü hissedeceksiniz. Bu da yaşamımızı olumsuz etkileyecektir.